miércoles, 25 de abril de 2012

Historia da luz en Ponteareas, a antiga central de Pardellas

No lugar de Pardellas, na Freixa (parroquia de Ribadetea) D. Antonio Sestelo Gayoso e D. Jose Gayoso Maquieira iniciaron a industria da luz en Ponteareas. Corria o ano 1895 e construese no lugar de Pardellas unha turbina para xenerar corrente eléctrica e asi suministrar Ponteareas.
Imaxe das ruinas da antiga fabrica da luz de Pardellas.

O 13 de xullo do 1895 chega a corrente eléctrica a Ponteareas, sendo o alcalde da vila Don Pedro Estevez Amil. A corrente ben suministrada dende a turbina da Freixa, que estaba situada o lado dunha molineira a cal traballaba a nivel maior e algo máis industrial que os típicos muiños da época.
Vista da fachada en ruinas da antiga instalación de Pardellas, na cal nos seus inicios tamén tiña unha muiñeira pegada a instalación máis antiga.

No 1902 se melloran as instalación de Pardellase colocandose unha turbina de 50 Kw. Nese ano tamén a antiga compañia formada por Gayoso Maquieira e Sestelo Gayoso pasa a unha sociedade únicamente dirixida por Antonio Sestelo.
Nove anos despois, no 1911 un incendio destrue a "molineira" que se atopaba pegada a antiga instalación de corrente eléctrica. Esta noticia saía publicada no antigo diario El Tea o 11 de febreiro do 1911 desta maneira:
"la rápida intervención del "chaufer" (chofer) del Señor Brey y los hermanos Covelo la salvaron de la quema del Señor Brey y los hermanos Covelo la salvaron de la quema." 

Non tiven tempo aínda de estudar a antiga molineira de Pardellas, pero parece polo que dí El Tea esta pertencia o señor Brey e os irmáns Covelo.

Interior ruinoso da antiga central, onde se pode ver aínda o fondo o resto dunha base dunha roda de muiño da antiga molineira de Pardellas.

Pouco despois do incendio da molineira, no 1913, comezan as obras da central hidráulica de Maceira (concello de Covelo), no lugar chamado O Monte dos Penedos. Dez anos despois, Antonio Sestelo recibe 8.500 kilos de cable para o tendido de corrente dende Maceira ata Ponteareas, colocandose en postes. Isto fai que a central de Pardellas xa no sexa a única que abasteza Ponteareas e a súa zona de ribeira do Tea.

Ruinas no interior da antiga central.

En 1925 a central de Pardellas pasa a mans Idelacio Estevez, e recibe o nome de Electra Pardellas. Asi pois o suministro de eléctrico de Ponteareas queda a cargo desta empresa e de Cental de electricidad de Ponteareas Antonio Sestelo e hijo, que suministran dende Maceira.

Desta maneira aguantou 23 anos máis a central eléctrica de Pardellas, ata o 1948, onde se queimou o dimano da instalación chegando o seu fin, pois a empresa Electra Pardellas decide parar de producir electricidade abandoando as instalacións, pero segue coa distribución adquerindo corrente de Unión Fenosa.

Monumento coa antiga turbina feito no seu centenario o 13 de xuño de 1995, recordando a antiga central de corrente de Pardellas a cal se atopa en ruinas detras en a Freixa, Ribadetea.

sábado, 14 de abril de 2012

Festas: El requesón más ecológico de As Neves

Se repartieron 5.300 bolitas de degustación y se vendieron 1.200 kilos del empaquetado

Cientos de asistentes eligieron la Feira do Requeixo e do Mel das Neves para disfrutar del Viernes Santo. A pesar de la lluvia, las dos carpas repletas de puestos gastronómicos y de artesanía se llenaron hasta los topes. Los organizadores agotaron su "requeixo" a mediodía y tuvieron que hacerse con más para la degustación de la tarde con vino tinto de Rubiós. Esta ha sido la primera fiesta en la que se ha servido requesón elaborado con leche ecológica.
En plena Semana Santa, la veintiuna edición de la "Feira do Requeixo e do Mel das Neves" volvió a ser un atractivo vacacional para vecinos de la comarca y visitantes este Viernes Santo. La lluvia no hizo cambiar los planes de los cientos de adeptos del requesón nevense. La previsión de la Sociedad Cooperativa Agraria Condado-Paradanta era repartir 5.000 raciones y se quedó corta, llegaron a las 5.300. Además, muchos se llevaron este queso singular a casa. La previsión era despachar mil kilos envasados y se superaron los mil doscientos.

En esta edición se introdujo como acompañante opcional mermelada artesanal, sin embargo no pudo competir con la miel, que, según el presidente de la cooperativa nevense, Alejandro Martínez "miel y requeixo son el matrimonio perfecto, los demás son compañeros de viaje, pero no pueden competir".

Bajo dos carpas repletas de puestos de venta resultaba difícil caminar ante semejante aluvión de gente. Se superaron las expectativas, tanto de venta como de visitantes. La lluvia fina que comenzó a caer a mediodía no mermó la fiesta que continuó por la tarde con actividades infantiles y degustación del requesón con vino tinto de Rubiós.

La novedad la encontramos en una de las materias primas. El requesón de As Neves se elabora ahora con leche ecológica procedente de una explotación láctea de Allariz. Por eso, aunque su precio subió a 1,30 euros, nadie se resistió a probarlo.
Algunos optaron, sin embargo, por saborear otras variedades del requesón, como el grupo del nevense Pedro Luis Martínez, residente en O Carballiño, donde se decantaron por la cuajada de requesón y la tarta de requesón con café.

Aún así, algún nevense melancólico no pudo evitar recordar el requesón de antaño, originario de la parroquia de Cerdeira: "aquello sí que era sabor, se hacía con leche de cabra y se envolvía en hojas de higuera".
La feria incluyó una gran variedad gastronómica, en ella además de requesón se pudo probar desde embutidos de Beariz, hasta oreja, empanada, callos, filloas y vinos de tres bodegas de D.O. Rías Baixas. Por eso, muchos hicieron boca con el requesón y acabaron comiendo en algún puesto. Mientras que otros, dejaron hueco para tomar lamprea en alguno de los restaurantes nevenses.

Entre los asistentes se dejaron ver alcaldes y concejales de Mos, Arbo, Salvaterra o Ponteareas.

FONTE: Faro de Vigo

jueves, 12 de abril de 2012

Nuevos datos revelan que Neixón podría albergar el castro más antiguo de Galicia

Imagen del Castro de Neixón, en el ayuntamiento de Boiro. | Ayto de Boiro

Imagen del Castro de Neixón, en el ayuntamiento de Boiro. | Ayto de Boiro

  • El 'Castro Pequeno' podría estar habitado hace 5.000 años
  • El yacimiento tiene un gran valor ritual, metalúrgico y poblacional
  • Se han detectado indicios de una gran contaminación mineral
  • Pudo tener una gran actividad minera en el Neolítico

La noticia se ha dado a conocer en el IIº Congreso Internacional de Arqueoloxía de Vilalba por el equipo del proyecto 'Xeoarqueoloxía e reconstrucción paleoambiental. Metodoloxía aplicada a contextos arqueolóxicos-culturais' que dirige Manuela Costa Casais, del Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC).

Los datos aportados por el carbono 14, y analizadas en un laboratorio de Uppsala (Finlandia) unos restos de carbón vegetal recogidos en una de las cabañas del 'Castro pequeño', aportan unas fechas que oscilan entre los 3.200 y los 2.800 años antes de Cristo, una datación nunca encontrada antes en un castro. "Esto indicaría el importante valor religioso, ritual y cultural de este espacio a lo largo de los siglos", destaca Xurxo Ayán, el director de la excavación de estos dos castros entre 2003 y 2008.

Xurxo Ayán, durante una de las campañas en los castros. | certo.es

Xurxo Ayán, durante una de las campañas en los castros.

Las numerosas muestras recogidas en sus seis campañas y la meticulosidad de la investigación desarrollada han servido para que Manuela Costa haya decidido profundizar en los estudios a través de la paleometalurgia, las ciencias de la tierra y la reconstrucción en 3D.

Gran interés

"Precisamente, en estos castros se dan tres importantes elementos: la habitacionalidad, la metalurgia y los espacios rituales que lo hacen muy interesante para este tipo de estudios", añade Ayán que apunta que los nuevos descubrimientos podrían publicarse, en breve, en una importante revista científica.

Además de las dataciones del carbono 14, también se ha constatado que los materiales analizados tienen una importante contaminación de cobre, lo que podría revolucionar las investigaciones castreñas ya que, habitualmente, esta cultura trabajaba, principalmente, el bronce.

Las nuevas investigaciones demuestran un pleno desarrollo tecnológico de la metalurgia del bronce, un aprovisionamiento local de cobre y una tradición que se remonta en el tiempo. Hasta ahora se especulaba con el comienzo de la metalurgia de cobre en Galicia hacia el 2300 a. C. pero todo parece indicar que en esta zona de la ría de Arousa se practicase ya unos cuantos siglos antes.

Restos más antiguos

El equipo arqueológico de Ayán. | certo.es

El equipo arqueológico de Ayán.

Precisamente, hace 2.300 años a.C. están datados los restos de mineral más antiguos encontrados en Galicia, concretamente en el islote de Areosa, en la Ría de Arousa, donde también se encuentran los castros de Neixón. "Y todo va encajando, porque hay vetas importantes de cobre en Lousame, muy cerca de aquí, donde también hay bronce, plomo y estaño", asegura.

"Neixón pudo tener una actividad minera en su época equiparable a la que tuvieron las Médulas en época romana", dice Ayán que asegura que este yacimiento podría ser único en Galicia para estudiar la evolución de la población a lo largo de los últimos 5.000 años.

Ésta es la primera vez, desde 1976, que se publica un artículo científico sobre el llamado 'Castro pequeño'. Desde 2003 y hasta 2008 un equipo de arqueólogos, antropólogos y etnólogos, dirigidos por Ayán, han trabajado en este yacimiento en un ambicioso proyecto de divulgación social en colaboración con los vecinos y las asociaciones locales. Tres años después ya se comienzan a conocer los resultados científicos de las excavaciones.

Historia

Los conocidos como Castros de Punta Neixón son dos poblados contiguos -'Castro Pequeno' y 'Castro Grande'- cuyo período de ocupación se creía, hasta ahora, que era desde finales de la Edad de Bronce hasta la época tardorromana. El llamado 'Castro Pequeno' está situado en una pequeña península y tiene los testimonios más antiguos de ocupación, mientras que el 'Castro Grande', a escasos 100 metros del anterior, fue fundado alrededor del siglo V antes de Cristo, posiblemente cuando el 'Castro Pequeno' estaba ya abandonado o en proceso de abandono. Fueron excavados por Florentino López Cuevillas -en la década de 1920-, Fernando Acuña Castroviejo -en la década de 1970- y Xurxo Ayán Vila -desde 2003 a 2008-.

Hasta ahora, los materiales arqueológicos localizados en estos yacimientos ya eran de gran interés, especialmente por lo que se refiere a los productos de importación, que demuestran la relevancia de los castros como un lugar de intercambio entre navegantes mediterráneos y poblaciones locales. Entre las piezas más importantes destacan los retos de varios aryballos -recipiente de vidrio púnico-, del siglo V-IV a.C.

Paisaxes do O Condado-Paradanta

Océano de néboa sobre O Condado, fotos sacadas dende o monte a Picaraña unha mañá moi cedo.

Río Cillarga descendendo coraxosamente dende as montañas do Galleiro cara a desembocadura no Tea.
Vista a Mondariz-Balneario co seu hotel-balneario no centro, o fondo o profundo val do río Alén.
Río Uma preto de súa desembocadura no Tea.
Vista a aldea de Corzós no concello do O Covelo, con Fontefría no alto.

miércoles, 11 de abril de 2012

Routeiro arqueolóxico polas restos das minas romanas do Tea

Routeiro realizado fai dúas semanas polas ribeiras do Tea, onde visitamos os restos arqueolóxicos olvidados das minas auríferas romanas da Freixa, A Moscadeira e as Covas (Moreira). O mesmo tempo tamén contemporaneos pasamos polas pontes de orixe romanas da Ponte e das Partidas (Moreira).

O camiño foi maioritariamente polo paseo do Tea, do cal disfrisfrutamos aparte do arqueolóxico con velos espazos naturais e fauna que se nos cruzaba polo camiño.
Pola contra, tamén nos topamos con moitas zonas contaminadísimas que parecian máis cloacas e vertodoiros que un río e súa ribeira.







S.O.S Río Tea!!!



martes, 3 de abril de 2012

SOS Fragas do Eume - Concentración en Vigo (02/04/12)

S.O.S as Fragas do Eume

A Xunta autoriza unha mina a ceo aberto ás portas das Fragas do Eume refugando a lexislación ambiental

Aproba o Estudo de Impacto Ambiental para unha explotación de andalucita, un proxecto que fora rexeitado polo bipartito.

A Consellaría de Medio Ambiente concedeu a Declaración de Impacto Ambiental (DIA) ao proxecto presentado por Picobello Andalucita para a explotación deste mineral que se emprega fundamentalmente na industria metalúrxica nunha zona próxima ás Fragas do Eume, na parroquia de Goente, no Concello das Pontes.

Hai catro anos, este mesmo estudo (con algunhas modificacións) fora desbotado polo goberno bipartito ao entender que tiña unhas graves consecuencias sobre o parque natural. Agora, a Xunta considera que a iniciativa é “ambientalmente viábel”, polo que a empresa só agarda polo permiso de Industria para comezar o proceso de compra de terreos ou expropiacións.

Rexeitamento dos ecoloxistas.
Os colectivos Adega, Club de Montaña Ferrol, Colectivo Ártabra 21, Federación Ecoloxista Galga, Fusquenlla, Guerrilleiros das Fragas, Lapis Verdes, O Rabo do Galo, Sociedade Galega de Historia Natural e Verdegaia manifestaron xa a súa “absoluta oposición” ao proxecto, ao que se se opuxeran en 2007, por “supoñer a destrución do nacemento do Río Belelle e afectar gravemente ao Parque Natural”.

Explican que a DIA “está chea de erros e incongruencias” e non contén modificacións significativas co proxecto rexeitado polo anterior goberno e lamentan que a Xunta “pase agora por riba da lexislación ambiental, tanto autonómica como estatal e comunitaria”.

Afeccións no medio ambiente
Sosteñen que os perigos ambientais “seguen presentes no proxecto” que, de levarse a cabo, suporía a “destrución definitiva e irreversíbel do nacemento do Río Belelle”. Explican que non se cumpren os requisitos legais (Real Decreto 2857/78 que aproba o Regulamento Xeral para o Réxime da Minaría) que dispoñen que non se poden levar a cabo este tipo de actuacións a menos de 100 metros de nacementos de auga, canais ou fontes públicas.

En consecuencia, vaticinan graves afeccións sobre a calidade das augas bombeadas do río, que abastecen os concellos de Neda e Ferrol.Denuncian tamén que a mina a ceo aberta afectara a un refuxio dunha flora e fauna dunha grande riqueza, nalgúns casos como o do felgo macaronésico, especies que están ameazadas en Galiza. Asemade, subliñan que a zona de explotación se sitúa “xusto sobre unha fraga autóctona”, de máis de 25 hectáreas, que tamén desaparecería.

Finalmente, recordan que o Monte Fontardión, ao pé do que se situará a explotación, é o único corredor ecolóxico entre o Parque natural das Fragas do Eume e o Lugar de Interese Comunitario Xubia-Castro e que a aprobación desta DIA entra en conflito coa proteccción, conservación e mellora do río (prevista na Lei 5/2006 de 30 de xuño).

Hoxe concentración diante do concello

Esta tarde, en réxime de autoconvocatoria, concentrarémonos diante do concello de Ponteareas hoxe ás 20:30h para dicir que non queremos máis lumes, que non queremos que morra máis xente apagando lumes intencionados!!!, que claro que hai que buscar e castigar aos culpables, pero que os políticos tamén son responsables!!!!! Ou é responsabilidade do que non goberna xestionar os rescursos e os medios??? Vémonos pola tarde!!!!!